شرکت دامدار برتر به منظور ارتقای دانش فعالان این صنعت و نیز به اشتراک گذاشتن آخرین یافته‌ها در خصوص دامداری و دامپروری، با توجه به شیوع بیماری کرونا و عدم امکان برگزاری سمینارهای آموزشی، اقدام به برگزاری گفتگوهای زنده اینستاگرامی (لایو اینستاگرام) نموده است. در ادامه خلاصه ای از گفتگوی زنده اینستاگرامی با پروفسور جیمز درکلی، از دانشگاه ایلینویز آمریکا در خصوص مدیریت تغذیه گاوهای خشک و انتظار زایش می آید.
گاوشیری در ماه های آخر آبستنی به دلیل رشد جنین و تامین نیازهای بدن مادر از شیردوشی گرفته می شود و این دوره تحت عنوان دوره خشکی نیاز به مدیریت خاص و استراتژی خاص دارد. این دوران جزو بحرانی ترین دوره در پرورش گاو شیری به حساب می آید چرا که هر اتفاقی در این دوران برای گاو پیش آید تمام دوران شیردهی گاو را تحت تاثیر قرار می دهد.
امکانات فیزیکی و ساختاری و ساختمانی فارم.
جیره مشخص برای گاوهای خشک.
روند سلامتی و زندگی سالمی هست که در این دوره در نظر گرفته می شود.
آسایش گاو و وضعیتی که در آن قرار می گیرد در این دوران بسیار مهم می باشد. اینکه گاو در ازدحام نباشد و فضای کافی در اختیار داشته باشد بسیار مهم می باشد. عدم مدیریت فیزیکی و ساختاری در این دوران قطعا تبعاتی در زندگی آینده گاو و زایش و دوران شیردهی آن خواهد داشت.
تنش گرمایی عامل بعدی و تاثیرگذار در دوره خشکی می باشد. تحقیقات زیادی نشان داده است که اگر در زمان انتقال گاو در تنش گرمایی قرار بگیرد شیردهی گاو پس از زایمان بسیار تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. علاوه بر آن روی زایمان گاو و همچنین در رشد گوساله زاییده شده و در نهایت در شیردهی گوساله زاییده شده تاثیرگذار خواهد بود.
در رابطه با جیره دام در دوران خشکی لازم است تمامی اقدامات لازم برای جلوگیری از اسیدوز انجام بگیرد و دقت شود گاو بیش از حد خوراک استفاده نکند و این میزان تا حدی باشد که پروتئین، ویتامین و مواد معدنی مورد نیاز خود را دریافت کند. از طرفی توجه شود فیبر زیاد در این دوران تاثیر منفی روی سیستم ایمنی گاو خواهد داشت.
همچنین گاو در دوران خشکی به یک برنامه ریزی خاص و ویژه دامپزشکی از نظر سلامت عمومی نیازمنداست.
نکته دیگر این است که در بهاربند گاوهای خشک و در این دوران توجه بیشتری به تلیسه ها داشته باشیم چون این گاوها جثه کوچکتری دارند و مورد قلدری گاوهای بزرگتر و چند شکم زا قرار می گیرند و موجب تاثیر منفی روی زایش آن ها و شیردهی و رشد و به طور کلی سیکل زندگی آنها می گردد.
به طور کلی بهترین زمان برای دوران خشکی 50 روز می باشد. این عدد علاوه بر اینکه زمان مناسبی برای بازسازی بدن دام است، آنقدر زیاد نیست که ضرر اقتصادی به فارم وارد کند.
تک گروه شدن و یا چند گروه شدن گاوها در دوران خشکی یک تصمیم مدیریتی بنا به شرایط عمومی و تعداد گاوهای گله می باشد. اینکه گاوهای close-up و far-off را در یک گروه و با یک جیره غذایی قرار بدیم یک تصمیم مدیریتی و استراتژیکی می باشد.
به طور کلی برای یک گاو با وزن میانگین 800 کیلوگرم میزان مورد نیاز ماده خشک 12 کیلوگرم می باشد و برای تلیسه ها این میزان بین 9 تا 10 کیلوگرم خواهد بود. اگر گاو در دوران خشکی بیشتر از این میزان ماده خشک دریافت کند و با پرخوری انرژی بالاتری جذب نماید قطعا در زمان زایش سلامت بدنی مناسبی نخواهد داشت. برای اینچنین گاوهایی بهتر است میزان کاه را در جیره آن ها بالاتر برد تا علیرغم کاهش انرژی دریافتی، گاو بتواند احساس سیری داشته باشد.
در دوره انتقال BCS تغییر محسوسی نخواهد داشت. ممکن است گاوها یا به دلیل تاخیر در زایمان و یا مشکل شیردهی که قبلا داشتند و یا موارد دیگر، با بدن چاق وارد این دوران می شوند و یا به دلیل مشکلات سلامت عمومی مثل لنگش به صورت لاغر وارد این دوران می شوند. دغدغه اصلی مربوط به گاوهای چاق است چرا که مدیریت آن ها سخت تر می باشد.
به طور کلی BCS مناسب برای این دوران 3 می باشد. در بدن گاوی که چاق وارد این دوران می شود و چاق زایمان می کند چربی زیادی انباشته شده است و این چربی می تواند به کبد آسیب برساند یا موجب کتوز تحت بالینی شود و یا موجب التهاب در سرتاسر بدن گاو گردد که در نهایت دوران انتقال را به یک زمان خطرناک با تبعات سنگین تبدیل خواهد کرد.
برای مدیریت گاوهای چاقی که وارد دوران انتقال می شوند جیره محدود در نظر گرفته می شود. این جیره به طور کلی مواد مغذی مورد نیاز دام اعم از پروتئین، ویتامین و مواد معدنی را خواهد داشت ولی میزان انرژی آن کنترل شده خواهد بود و به این صورت گاو چاق، انرژی بیشتر از میزان مورد نیاز خود را دریافت نمی کند.
در دوره خشکی مصرف نمک آنیونیک برای کنترل هایپوکلسمی (تب شیر) مفید می باشد. همچنین در گله هایی که علایمی ندارند و ممکن است دچار هایپوکلسیمی تحت بالینی باشند نیز مصرف نمک آنیونیک در بهبود این مشکل موثر می باشد.
مصرف متیونین و لایزین محافظت شده برای کل جیره 90 گرم لایزین و 30 گرم متیونین پیشنهاد می شود. به طور کلی در دوران خشکی می توان 10 تا 12 گرم لیزین محافظت شده و 5 گرم متیونین محافظت به جیره دام اضافه کرد. در رابطه با کولین محافظت شده نیز 60 گرم در جیره دام مناسب می باشد.
far off: انرژی: 1.40-1.35 کیلوکالری، CP(پروتئین خام): 13 درصد، نشاسته: 14-12 درصد، NDF: میزان 45 -40 درصد
close up: انرژی: 1.45-1.40 کیلوکالری، CP(پروتئین خام): 14 درصد نشاسته: 17-16 درصد، NDF: میزان 40 -35 درصد