گفتگو با پروفسور جیمز درکلی، از دانشگاه ایلینویز آمریکا با موضوع مدیریت تغذیه گاوهای خشک و انتظار زایمان و همچنین پاسخ به سوالات مطرح شده متخصصان و فعالان صنعت دامداری از پروفسور درکلی می باشد.
چنین تصمیمی به عهده مدیریت فارم است و نمی توان فرم کلی برای تمامی گاوها ارائه کرد. اما از نظر پروفسور درکلی باید به میزان تولید شیر و تعداد روزهای آبستنی و شیردهی توجه کرد.
عموماَ برای تولید شیر زمانی که گاو به تولید 20 تا 25 کیلو شیر در یک روز می رسد به عنوان یک هدف برای خشک کردن مورد تایید است.
باید میزان هزینه نگهداری یک گاو را در مقابل درآمد حاصل از تولید شیر آن مقایسه کرد و اصولاً گاوهایی که تولید 15 الی 20 کیلو دارند گاوهایی هستند که در صورت خشک نشدن موجب ضرر می شوند.
به طورکلی 70 روز قبل از زمان زایمان با توجه به میزان تولید شیر گاو تصمیمات لازم به جهت خشک کردن آن گرفته می شود.
از آنجایی که خشک کردن گاو یک پروسه استرس زا برای گاو می باشد باید دقت شود گاوهایی که تولید بالا دارند (روزانه 30 الی 35 کیلو شیر) ابتدا برای مدت یک هفته در گروه هایی قرار گیرند که جیره غذایی کم انرژی دارند تا کم کم تولید آن ها کاهش یابد. در صورتی که با جابجایی در گروه های کم تولید میزان تولید کاهش پیدا نکرد می توان با یک بار دوشش در روز می تواند به کاهش تولید شیر آنها کمک کند.
خشک کردن گاو با کاهش تعداد دوشش آن به یک بار در روز و سپس قطع کامل آن صورت می گیرد. ضمن اینکه درمان آنتی بیوتیک هم برای گاوهایی که ورم پستان دارند لازم می باشد.
بسیاری مقالات توصیه می کنند که چون درمان آنتی بیوتیک یک راه پیشگیرانه می باشد بهتر است تمامی گاوها از آن بهره مند شوند. اما از نظر دکتر درکلی گاوهایی نیاز به آنتی بیوتیک دارند که یا دچار ورم پستان هستند و یا سابقه این بیماری را دارند.
در رابطه با افزایش BCS در دوران خشکی باید دقت شود که دادن جیره هایی با انرژی بالا دادن خوراک زیاد و بالارفتن امتیاز بدنی گاو در نهایت نه تنها سودی ندارد بلکه ضرر هم خواهد داشت. اتفاقا گاوهایی با BCS پایین بعد از زایمان اشتهای بالاتری خواهند داشت دوران پس از زایمان را خیلی بهتر طی خواهند کرد و سریعتر ریکاور خواهند شد. در عوض گاوهایی که افزایش BCS مواجه می شوند (بالای 3) بعد از زایمان حتما آن افزایش را از دست خواهند داد و در عمل سودی برای گاو و دامدار نخواهد داشت.
حداقل زمان برای دوره خشکی 45 روز مناسب است البته برای بعضی گاوها 40 روز هم جواب خواهد داد اما از آن جایی که زمان زایمان مشخص نیست هدف گذاری روی 40 روز می تواند در زمان زایش برای تعداد زیادی از گاوها ایجاد مشکل کند.
از نظر دکتر 21 روز ( 3 هفته) زمان مناسب برای کلوز آپ می باشد.
در این زمینه بین متخصصین اختلاف نظر وجود دارد عده ای اعتقاد دارند باید سطح کلسیم بالا باشد و عده ای با سطح پایین کلسیم موافقند. اما از نظر آقای دکتر میزان 180 تا 200 گرم کلسیم به ازای هر راس گاو در روز مناسب می باشد.
منبع مناسب کلسیم نمک کلسیمی می باشد و مقرون به صرفه ترین منبع سنگ آهک(کربنات کلسیم) می باشد.
از آن جایی که ما نمی توانیم تشخیص دهیم که چه میزان کلسیم و منیزیمی وارد بدن هر راس گاو میشه یا میزانی که از نمک استفاده می شود را نمی توان برای هر راس محاسبه کرد. بهتر است برای جلوگیری از تب شیر کمی تهاجمی تر عمل کنیم و میزان pH ادرار را منفی تر هدف گذاری کنیم تا بتوانیم فرصت اسیدی تر شدن برای گاو ایجاد کنیم تا از تب شیر در گاو جلوگیری کنیم.
گاهی در جیره آنیونیک مشابهی که در گاوداری های مختلف مصرف می شود در برخی گاوداری ها باز هم pH ادرار پایین نمی آید. از نظر دکتر درکلی ممکن است دو علت داشته باشد. یکی علوفه مورد استفاده به دلیل مواد معدنی و آلی متفاوت (با توجه به افزایش یا کاهش پیوند کاتیونی) می تواند روی pH ادرار تاثیر بگذارد و دیگری آب مصرفی که باز هم به دلیل ترکیبات خاص کاتیونی خود (که بر روی DCAD تاثیر می گذارد) می تواند pH ادرار گاو را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین در گاوهای کلوزآپ می توان با آنالیز علوفه و آب مصرفی گاو می توان سریع تر به نتیجه رسید تا بالا و پایین بردن سطح نمک آنیونیکی مصرفی گاو.
در این رابطه همچنان نتایج متفاوتی به دست می آید چون هنوز تحت تحقیق و بررسی هست. عموم تحقیقات در حالت کلی 24 ساعت بعد از زایمان را برای بررسی میزان کلسیم مناسب می دانند. اما در بعضی گاوها بعد از 24 ساعت این میزان کاهش می یابد و به حالت نرمال بر می گردند به همین دلیل بعضی تحقیقات زمان اندازه گیری کلسیم خون را 48 ساعت بعد از زایمان در نظر می گیرند. تا اطمینان حاصل کنیم آیا میزان کلسیم تحت بالینی نگران کننده وجود دارد یا خیر.
اما به نظر دکتر درکلی همان 24 ساعت مناسب است و می تواند عموما نتیجه قابل قبولی به ما ارائه دهد.
از نظر دکتر سطح مناسب NEL در صورتی که در یک گروه باشند mcal/kg 35/1 تا 45/1 و اگر گاوهای far-off در گروه جداگانه از close-up باشند بایستی سطح بالاتر از NEL را داشته باشیم. میزان NDF 40درصد و میزان NFC 30 تا 33 درصد می باشد.
از نظر دکتر درکلی نباید از کنسانتره و خطرات احتمالی آن ترسید. این مشکل در خیلی از کشورهای دیگر هم هست و می توان از محصولات جایگزین که می توانند نقش علوفه را ایفا کنند مانند خوراک گلوتن ذرت (۲۵-۲۰ درصد پروتئین) تفاله چغندر و یا پوسته سویا در جیره استفاده کرد که هم سطح انرژی لازم داده شود و هم از اسیدور جلوگیری شود.
واکسیناسیون مناسب تحت نظر یک متخصص می تواند گاو را در شرایط مناسبی قرار دهد که بتواند آنتی بادی کافی به آغوز منتقل کند.
دوم اینکه مواد معدنی و میزان پروتئین قابل متابولیسم به اندازه کافی در اختیار دام قرار بگیرد تا به دام در تولید آغوز با کیفیت تر کمک کند.
از نظر حجم آغوز هنوز نمی توان با قطعیت نظر داد اما مادامی که گاو تحت فشار کمبود پروتئین یا انرژی قرار نگیرد می تواند آغوز مناسبی هم داشته باشد.
ضمنا در اوایل پاییز ما شاهد کاهش کیفیت و مقدار آغوز در دام هستیم که این به دلیل اثرات بازمانده از تنش گرمایی تابستان می باشد.
مقدار توصیه شده بایستی بطور مشخص از مواد معدنی قابل رهگیری و قابل اندازه گیری مکمل برای دام تامین شود.