بیشتر گاودارها گاوها را با آب آشامیدنی خیس می کنند و مقدار مورد استفاده آن نیز در گاوداری ها بسیار متفاوت است) از ۴/۵ تا ۲۵/۷ لیتر در ساعت برای هر گاو). همانطور که میدانیم منابع آبی در دهههای آینده به طور فزایندهای محدود خواهند بود بنابراین، نگرانی تمام شدن منابع آبی به نگرانیهای مربوط به تنش گرمایی افزوده شده است. توصیههای بسیاری در مورد مقدار آب مورد نیاز برای خنک کردن گاوها ارائه شده است ولی هنوز جای خالی یک بازنگری دقیق وجود دارد. در یک مطالعه در آب و هوای کم رطوبت، پس از دستکاری در تعداد چرخه آب پاش و یا مدت زمان چرخه (روشن- خاموش)، مقدار کل آب مصرفی را ارزیابی کردند. این مطالعات نشان دادند که آب پاش ها علاوه بر تبخیر از پوست و مو از طریق مکانیسمهای دیگر نیز گرما را دفع می کنند. در این تحقیقات اولین توصیه های تجربی مربوط به مقدار آب مورد نیاز برای خنک کردن مؤثر گاوها نیز ارائه گردید.
در آب پاشیدن معمولاً روی خنک سازی از طریق تبخیر از بدن دام پس از قطع آب پاشی تمرکز شده است. نشریات صنعتی توصیه میکنند که خط میانی کمر و پشت گاوها خیس شوند ولی نه به اندازهای که از کنارههای بدن آنها آب جاری شود. آبپاشها باید پشت گاو را خیس کنند و سپس چرخه متوقف شود تا آب فرصت تبخیر شدن را قبل از چرخه دوم داشته باشد. نگرانیهای احتمالی در مورد ارتباط بروز ورم پستان و چکیدن آب وجود دارد، گر چه هیچ مطالعهای این ارتباط را به طور مستقیم نشان نداده است. وقتی آب که به طور معمول خنکتر از پوست است از بدن پائین میریزد گرما را از بدن دور میکنه و به غیر از کاهش سریع درجه حرارت ریز محیط اطراف گاو را از طریق تبخیر قطرات آب افتاده روی زمین خنک میکند. دمای پوست و نرخ تنفس گاوها کاهش یافت وقتی یک پاشش ۳ دقیقه ای ۱/۳ لیتر در دقیقه یا یک پاشش ۱/۵ دقیقه ای (۴/۹ لیتر در دقیقه) انجام شود چرخههای پاشش طولانی تر (حداکثر ۱۳ دقیقه) منجر به کاهش بیشتر همه موارد بالا. شوند و دمای بدن پس از ۱۰ یا ۱۲ دقیقه پاشیدن مداوم، کاهش مییابد. این نتایج نشان میدهند که سهم همرفت در خنک کردن و ایجاد یک ریز محیط خنک (تبخیر غیر مستقیم) نباید نادیده گرفته شود.
اگر چه به حداقل رساندن مصرف آب این روزها از ضروریات است اما باید آب کافی برای داشتن خنک کنندگی مؤثر استفاده شود به طور مثال در تحقیقی یک چرخه ۱۲ دقیقه ای با پاشیدن ۴/۸ لیتر آب یا ۴ چرخه ۱/۲ لیتری برای کاهش دمای بدن گاو کافی نبود. علاوه بر این نسبت به نازلهای با خروجی پایین نازل های با خروجی بالاتر، ریز محیط را بیشتر خنک کرده و نرخ تنفس را کاهش می دهند ولی از طرفی استفاده از آب مازاد نیز منجر به کاهش بازده خنک کردن می شود. در آب و هوای با رطوبت پایین، به نظر میرسد پاشیدن حدوداً ۴ لیتر آب در هر بار پاشش مناسب است (که می تواند ۳-۲ گاو مجاور را سرآخور خنک کند) اگر آب ۴ یا ۵ بار در ساعت پاشیده شود خنککنندگی مطلوب خواهد بود چه گاوها به اندازهای خیس شده باشند که فقط پشتشان خیس باشد و چه به اندازه ای آبپاشی شده باشند که آب از کنارههای بدن آنها چکه کند، خشک شدن پوشش بدن آنها به طور متوسط ۱۴ تا ۱۶ دقیقه طول میکشد. زمان خشک شدن، در مناطق گرم تر یا پر باد کاهش می یابد. به همین دلیل توصیه می شود با افزایش دمایهوا، تعداد دفعات پاشش افزایش یابد این یافته ها همچنین حاکی از آن است که اگر چه یک دفعه آب پاشی پتانسیل مهار گرمای بدن را تا مدتی پس از آن دارد اما چرخه های پاشش باید کمتر از ۱۵ دقیقه با هم فاصله داشته باشند تا خنک سازی مداوم در طول روز ایجاد شود .
هنگام انتخاب نازل، برخی از محققان نگران آغشته شدن موی گاو به جای پوست گاو، با قطرات آب کوچک هستند و برخی دیگر تصور میکنند که قطرات کوچکتر ممکن است به شکل عایق آب در سطح مو گرما را به دام بیندازند و تنش گرمایی را تشدید کنند. ولی این تصور ممکن است نادرست باشد که وقتی قطرات به جای رسیدن به پوست، روی مو قرار میگیرند تبخیر را از مو و نه از سطح بدن انجام میدهند و در نتیجه خنک کنندگی با کارایی کمتر انجام میشود. در یک تحقیق اثرات اندازه قطرات آب، روی میزان خنک کردن مورد ارزیابی قرار گرفت با این پیش زمینه که قطرات بزرگتر به طور مؤثرتری خنک میکنند به این دلیل که احتمال تبخیر آنها قبل از فرود، کمتر است (اگر چه تبخیر قطرات قبل از فرود میتواند باعث خنک کردن ریز محیط اطراف گاو شود) و در ضمن ممکن است بهتر به داخل مو نفوذ کند. با وجود ۱/۲ تا ۱/۵ برابر اختلاف در قطر متوسط قطرهها، هیچ تفاوتی ناشی از اندازه قطره بر روی میزان خنککنندگی مشاهده نشد با این تفاوت که قطرات کوچکتر به جای فرود آمدن بر روی بدن گاوها، باعث خیس شدن خوراک می شدند و به همین دلیل که نازلهای با جریان کم، به طور میانگین قطرات کوچکتری تولید میکنند معمولاً نازلهای با جریان بالا انتخاب میشوند. پرورشدهندگان باید نازلها را برای جلوگیری از هدر رفتن آب تا حد امکان پایین نصب کنند اما نه به ی که در دسترس گاوها باشند تا از آسیب دیدن آنها جلوگیری شود و در ضمن عملکرد مناسبشان حفظ شود.
. برخلاف تصور عموم، شواهد تجربی: نشان دهند که چکه کردن آب از مو نشانه خوب خنک شدن است.
• برای خنک کنندگی مؤثر باید از آب کافی استفاده شود ولی اضافه کردن بیشتر آب نیز بازده خنکسازی را کاهش میدهد.
• استفاده از ۴ لیتر آب در هر چرخه پاشش برای خیساندن ۲-۳ گاو مجاور و با تعداد ۴ تا ۵ بار در ساعت در مناطق با رطوبت کم، کاملاً مؤثر است.
• پوشش موی بدن گاو در آب و هوای با رطوبت پایین ۱۵ دقیقه یا کمتر بعد از خیس شدن، خشک میشود. بنابراین در آب و هوای گرم آبپاشها باید حداقل با همین فاصله زمانی قطع و وصل شوند. در یک نرخ گردش ثابت، اندازه قطرات بر میزان خنکسازی تأثیر نمیگذارد ولی در گردشهای پایینتر، نازلهای کم فشار باعث پاشیدن آب روی خوراک میشوند.