مخمرها (Yeasts) میکروارگانیسمهایی هستند که در صنایع غذایی و خوراک دام و طیور کاربرد زیادی دارند. آنها سرشار از پروتئین، ویتامینهای گروه B، مواد معدنی و ترکیبات زیستی مفید هستند. روش تولید و نوع غنیسازی مخمرها میتواند تأثیر زیادی بر کیفیت نهایی خوراک داشته باشد.
یکی از روشهای رایج تولید مخمر، کشت در محیط مایع (Submerged Fermentation) است. در این روش، مخمرها در محیطی آبی و کنترلشده رشد میکنند که باعث افزایش سرعت تولید و بهرهوری بالا میشود. این روش بیشتر در صنایع بزرگ استفاده میشود.
روش دیگر، کشت در محیط جامد (Solid-State Fermentation) است. در این روش، از مواد جامدی مانند پسماندهای کشاورزی بهعنوان بستری برای رشد مخمر استفاده میشود. این روش به آب کمتری نیاز دارد و در بسیاری از موارد منجر به تولید ترکیبات زیستی بیشتری مانند آنزیمها و ویتامینها میشود.
برای افزایش ارزش غذایی مخمر، روشهای مختلفی جهت غنیسازی آن استفاده میشود. یکی از این روشها، افزودن عناصر معدنی مانند سلنیوم، کروم یا روی به محیط کشت است. این کار باعث میشود که مخمر این عناصر را جذب کند و بهصورت طبیعی در ترکیب خود ذخیره کند. این نوع مخمرهای غنیشده میتوانند به تقویت سیستم ایمنی حیوانات کمک کنند.
روش دیگر، استفاده از محیطهای کشت خاص مانند ملاس یا سبوس برنج است. این محیطها حاوی مواد مغذی هستند که باعث افزایش محتوای پروتئین، ویتامینها و مواد مفید در ساختار مخمر میشوند.
در برخی موارد خاص، از مهندسی ژنتیک برای تولید مخمرهای خاص با قابلیتهای ویژه استفاده میشود. اگرچه این روش مزایای زیادی دارد، اما به دلیل هزینه بالا و نگرانیهای ایمنی، کاربرد آن محدود است.
مخمرهای تولیدشده و غنیشده به روشهای مناسب، میتوانند ارزش غذایی خوراک دام و طیور را به طور چشمگیری افزایش دهند. این مخمرها دارای پروتئین با کیفیت بالا، اسیدهای آمینه ضروری و ترکیبات تقویتکننده سیستم ایمنی هستند. همچنین، بتا-گلوکانها و مانانها که در دیواره سلولی مخمر یافت میشوند، باعث بهبود گوارش، افزایش جذب مواد مغذی و کاهش نیاز به آنتیبیوتیکها در خوراک میشوند.
در نهایت، انتخاب روش مناسب برای تولید و غنیسازی مخمر، باید بر اساس هدف تغذیهای و شرایط اقتصادی انجام شود. استفاده از محیطهای کشت مغذی و غنیسازی با عناصر معدنی میتواند نقش مؤثری در ارتقای سلامت و رشد دام و طیور داشته باشد. این موضوع در بلندمدت باعث افزایش بهرهوری و کاهش هزینههای درمانی در صنعت دامپروری خواهد شد.