کروم کیلاته، یکی از مکمل‌های معدنی است که به منظور بهبود عملکرد تولیدی و سلامتی گاوهای شیری در جیره‌های غذایی استفاده می‌شود. تحقیقات علمی اخیر نشان داده‌اند که افزودن کروم کیلاته به جیره گاوهای شیری می‌تواند تأثیرات مثبتی در افزایش تولید شیر، بهبود ویژگی‌های خون و کاهش استرس متابولیک داشته باشد. در این مقاله، به بررسی تأثیرات این مکمل بر روی تولید شیر و شاخص‌های خونی گاوهای شیری می‌پردازیم.
مطالعات مختلف نشان داده‌اند که کروم کیلاته می‌تواند باعث افزایش تولید شیر در گاوهای شیری شود، به ویژه در شرایط استرس‌زا مانند دوره‌های داغ تابستان یا اوایل شیردهی. یک متاآنالیز که در سال 2024 منتشر شد، نشان داد که کروم کیلاته می‌تواند به طور متوسط 1.2 کیلوگرم شیر بیشتر در روز در مقایسه با گروه‌های کنترل تولید کند (Malik et al., 2024). این تأثیرات مثبت بیشتر در گاوهای تحت استرس حرارتی یا در دوره‌های ابتدایی شیردهی مشاهده می‌شود (Zhao et al., 2023).
کروم به عنوان یک عنصر معدنی، نقش مهمی در افزایش حساسیت به انسولین و بهبود استفاده از گلوکز در بدن دارد. این به نوبه خود به گاوها کمک می‌کند تا انرژی بیشتری برای تولید شیر داشته باشند (Wu et al., 2021).
اگرچه کروم کیلاته به طور مستقیم موجب تغییرات چشمگیر در ترکیب شیر نمی‌شود، ولی در برخی از مطالعات مشاهده شده است که تولید شیر با درصد بالاتری از چربی و پروتئین همراه بوده است. برای مثال، مطالعه‌ای در چین نشان داد که گاوهایی که کروم پروپیونات دریافت کرده بودند، تولید چربی بیشتری داشتند اما درصد پروتئین یا لاکتوز تغییرات معنی‌داری نشان نداد (Zhao et al., 2023).
افزودن کروم کیلاته به جیره گاوها می‌تواند تأثیرات مثبتی بر شاخص‌های خونی آنها داشته باشد. یکی از تأثیرات اصلی کروم کیلاته، بهبود حساسیت به انسولین است که به کاهش سطح قند خون و بهبود متابولیسم کمک می‌کند (Wu et al., 2021). در بسیاری از مطالعات، نشان داده شده که کروم کیلاته می‌تواند میزان انسولین را کاهش دهد، در حالی که همچنان تولید شیر افزایش می‌یابد (Wu et al., 2021). این نشان‌دهنده بهبود عملکرد متابولیک و کاهش خطر مشکلات متابولیک مانند کتوز است (Malik et al., 2024).
استرس حرارتی یکی از مشکلات عمده در مناطق گرمسیر است که می‌تواند بر سلامت و تولید شیر گاوها تأثیر بگذارد. کروم کیلاته می‌تواند به کاهش سطح کورتیزول (هورمون استرس) در خون گاوهای شیری کمک کند. مطالعه‌ای نشان داد که گاوهایی که کروم یست دریافت کرده بودند، میزان کورتیزول کمتری در خونشان داشتند (Zhang et al., 2023).
یکی از مزایای دیگر کروم کیلاته در جیره گاوهای شیری، بهبود وضعیت آنتی‌اکسیدانی در بدن است. در مطالعات اخیر، گزارش شده که مکمل‌های کروم می‌توانند سطوح آنتی‌اکسیدان‌ها مانند سوپراکسید دسموتاز (SOD) و گلو تاکسی‌داز را در خون گاوها افزایش دهند، که به کاهش استرس اکسیداتیو و محافظت از سلول‌های بدن در برابر آسیب کمک می‌کند (Stojković et al., 2025).
کروم کیلاته همچنین می‌تواند باعث بهبود وضعیت انرژی گاوها شود. در دوران انتقالی (قبل و بعد از زایمان)، گاوهای که کروم کیلاته دریافت می‌کنند، معمولاً میزان NEFA (چربی‌های آزاد) و BHB (بتا-هیدروکسی‌بوتیرات) کمتری در خون دارند، که نشان‌دهنده بهبود استفاده از انرژی و کاهش مشکلات متابولیک است (Stojković et al., 2025).
در مجموع، پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند که افزودن کروم کیلاته به جیره گاوهای شیری می‌تواند باعث افزایش تولید شیر، بهبود حساسیت به انسولین و کاهش استرس متابولیک شود. همچنین، کروم کیلاته می‌تواند بهبودهایی در وضعیت آنتی‌اکسیدانی و کاهش کورتزول (هورمون استرس) ایجاد کند، به ویژه در شرایط استرس‌زا مانند گرمای تابستان یا اوایل شیردهی. در نتیجه، کروم کیلاته به عنوان یک مکمل معدنی مؤثر در جیره گاوهای شیری شناخته می‌شود که می‌تواند به افزایش بهره‌وری و بهبود سلامت گاوها کمک کند.