این روزها، برنامه های تولید مثلی در گاوداری های ،پیشرفته مثل ماشین های روان و خوب روغن کاری شده می باشند. نرخ آبستنی سالیانه گله ها این روزها حدود ۳۰ درصد است که نسبت به قبل نرخ آبستنی ۲۰ درصدی افزایش یافته است و رسیدن به میانگین بالای ۴۰ درصد ،نیز دیگر رویای دست نیافتنی برای این شاخص نخواهد بود.
شاید اعداد مربوط به شاخص های تولید مثلی افزایش یافته باشد و شرایط اقتصادی به شما قبولانده باشد که اصلاً نیازی به انتخاب ژنتیکی برای باروری ماده¬ها در گله خود احساس نکنید ولی یادتان باشد که تصمیمات ژنتیکی که الان اتخاذ می کنید روی باروری و سودآوری آینده گله شما تأثیر خواهد داشت.
با وجودی که مدیریت در دستیابی به اهداف عالی تولیدمثلی و در افزایش تعداد گاوهای event-4 (گاوهایی هستند که در سیستم Dairy Comp در ۴ گروه «تازه زا»، « تلقیح شده»، «آبستن» و «خشک» در یک دوره شیردهی حضور داشته اند)، نقش کلیدی دارد ولی نمی توان از نتایج مشخص و قابل اندازه گیری که به طور مستقیم تحت تأثیر ژنتیک هستند نیز چشم پوشی نمود.

تعیین نقشه باروری آینده گله
اگر داشتن یک گله از گاوها و تلیسه های بارور، هدف شما باشد ممکن است نرخ آبستنی دختران (DPR)، نرخ گیرایی (گاو CCR) و نرخ گیرایی تلیسه (HCR) را به عنوان سه صفت برای تأکید روی طرح ژنتیکی گله خود ارزیابی کنید.

نرخ آبستنی دختران (DPR)
درصد گاوهای غیر آبستن که در طول یک دوره ۲۱ روزه آبستن می شوند مقدار شاخص DPR را تعیین میکند 1=DPR برای یک گاو نر به این معناست که دخترهای این گاو نر به اندازه یک درصد احتمال بیشتری برای آبستن شدن در یک چرخه فحلی را دارند.

نرخ گیرایی گاو (CCR)
توانایی یک گاو دوشا در آبستن شدن مقدار این شاخص را تعیین می کند و به صورت درصد گاوهای تلقیح شده ای که در هر نوبت تلقیح آبستن می شوند، تعریف می شود. 1=CCR برای یک گاو نر به این معناست که احتمال آبستنی دختران این گاو نسبت به دختران یک گاو نر با 0=CCR به اندازه یک درصد بیشتر می شود.

نرخ گیرایی تلیسه HCR
توانایی گیرایی یک تلیسه تلقیح نشده، مقدار این شاخص را تعیین میکند و به صورت «درصد تلیسه های تلقیح نشده ای که در یک نوبت تلقیح آبستن شده اند» تعریف می شود. 1=HCR برای یک گاو نر به این معناست که احتمال آبستنی دختران این گاو نر نسبت به دختران تلیسه گاو نری که HCR آنها مساوی صفر است به میزان یک درصد در هر تلقیح بالاتر می باشد.

تأیید آبستنی
ما برای این که تشخیص دهیم که این صفات تا چه حد در واقعیت یک گله نقش بازی می کنند، از اطلاعات مدیریتی ۲۸۰۰ گاو هلشتاین دوشا استفاده کردیم. این گله رکوردها و شجره دقیقی داشت و برنامه های تولید مثلی آنها با کیفیت بسیار ممتازی اجرا می شد که نرخ آبستنی سالیانه ۳۳ درصد و نرخ گیرایی سالیانه ۴۴ درصد را برای آنها به ارمغان آورده بود. در ادامه، در سه جدول ۱ و ۲ و ۳ مشاهده خواهید کرد که چگونه ارزش ژنتیکی سه صفت باروری (CC ، DPR و HCR یک تفاوت مشخص و قابل اندازه گیری را در توانایی و آبستنی بیشتر ایجاد می کند. در جدول (۱) ما گاوهای شکم اول این گله را بر اساس مقدار DPR به ۴ قسمت تقسیم کردیم. سپس ما نرخ آبستنی گروه با بالاترین میزان DPR را با نرخ آبستنی گروه با پایین ترین مقدار DPR مقایسه کردیم و انتظار داشتیم که همان تفاوت ۳/۵ درصدی DPR را در نرخ آبستنی آنها مشاهده کنیم ولی در واقعیت ما تفاوت ۶درصدی را در نرخ آبستنی این دو گروه مشاهده کردیم در جدول (۲)، نرخ گیرایی گاو (CCR) )همه پدران را با نرخ گیرایی واقعی دختران مقایسه کردیم.
هنگامی که، ۲۵ درصد بالایی از لحاظ CCR پدر را با ۲۵ درصد پایینی گله شکم اول مقایسه کردیم طبق اطلاعات جدول انتظار تفاوت ۴/۲ درصدی را داشتیم ولی تفاوتی
که به صورت واقعی در بین دختران آنها مشاهده کردیم حدوداً دو برابر و ۹ درصد بود. جدول (۳) حداکثر سود نهایی حاصل از انتخاب ژنتیکی را نشان می دهد. در این جدول، نرخ گیرایی واقعی در تلیسه ها را با HCR پدران مقایسه کردیم. ما انتظار داشتیم که ۲۵ درصد بالایی تلیسه ها از لحاظ HCR پدر نسبت به ۲۵ درصد پایینی، ۳/۲ درصد نرخ گیرایی بالاتری داشته باشند ولی در عمل یک تفاوت سه برابری و به میزان ۱۲ درصد در نرخ گیرایی این تلیسه ها مشاهده شد.
رکوردهای واقعی در این گله ها گویای همه چیز هستند در عمل ما می بینیم که گله های با ارزش ژنتیکی بالاتر از لحاظ CCR و DPR و HCR واقعاً دختران بارورتری تولید می کند. به دلیل مدیریت جامع و اجرای برنامه های تولید مثلی ،ممتاز این دختران برتر از لحاظ ژنتیکی حتی از پتانسیل قابل انتظار خود هم فراتر می روند و این سه قطعه از یک جورچین ژنتیک یک گله با باروری بالاتر را در آینده ایجاد می کنند.

تصمیم امروز شما روی آینده گله تان اثر می گذارد

اگر تصور می کنید که برنامه تولید مثلی شما شکست ناپذیر است، کافی است به نتایج پنج سال پیش گله خود نگاهی بیاندازید. اگر نرخ گیرایی و نرخ آبستنی گله شما افزایش یافته است، شما پیشرفت داشته اید با وجودی که فعالیت های مدیریتی نقش زیادی دارند
ولی شما نمی توانید از نقش تفاوت های ژنتیکی در بهبود باروری نیز غافل شوید. استفاده از اسپرم هایی با CCR DPR و HCR بالا در برنامه های اصلاح نژادی راهی را برای داشتن گله بارورتر در آینده فراهم می کند و بر عکس چشم پوشی از نقش ژنتیکی این صفت ها گله شما را به چند مرحله قبل تر می برد. اگر شما شناسایی اسپرم دقیق و رکوردهای مدیریتی خوب ثبت شده داشته باشید، قدرت پروف این صفات در گله تان را به خوبی حس می کنید از مشاور ژنتیک قابل اعتماد برای ارزیابی رکوردها و اطلاعاتتان کمک بخواهید. سپس نقش انتخاب برای CCR ،DPR و HCR را بررسی کنید و نقش همه و یا هر کدام که مدنظر است را در طرح ژنتیکی گله خود ارزیابی کنید تا از گاوهای سالم و بارور خود بیشترین سود را در آینده کسب کنید.

  منبع: Meyer, chrissy. (2020), How to Improve(or hurt) your Future Repro Results.